Een gesprek met Aafje Bouwhuis van restauratiebureau Bouwhuis & Journée, leert me al snel dat het vaak een kwestie van geld en middelen waren, die in het verleden bepaalden aan welke kleuren we ons nu kunnen laven. En veel minder allerlei romantische symboliek.
Het meest eenvoudig was het toepassen van kleuren die voorhanden waren. In de oude romanogothische kerkjes van de wierdedorpen, veelal uit de 12e en 13e eeuw, zien we dan ook veel oker en het diepe rood. Dit zijn oude romaanse kleuren.
Het blauwe pigment was aan het begin van de middeleeuwen veel te duur. Pas later, eind 15e eeuw, werd dit schoorvoetend toegepast. Groot voorbeeld voor de wierdedorpen was de bouw van het nieuwe hoogkoor, met het prachtige hemelsblauwe plafond, van de Martinikerk in de stad Groningen.
Toen in 1594 het protestantisme de nieuwe religie werd, is er gelukkig niet op grote schaal huisgehouden in de Groningse kerken. "Men volstond met het witkalken van muur- en plafondschilderingen: 'het reine wit der Reformatie'." Dit, en nog veel meer is te lezen op de inspirerende site www.deverhalenvangroningen.nl.
Er wordt veel kleuronderzoek gedaan bij de restauraties van de kerken. Oorsprong, kwaliteit en samenstelling van pigmenten, de verven allen op basis van lijnolie, de invloed van vocht en tijd op de kleur. Zo vertelde Aafje mij dat de plafonds die nu een beetje groenig zijn, oorspronkelijk blauw waren!
Hiernaast foto's genomen in het kerkje van Eenum. De flinke klim over het smalle paadje langs de afgegraven wierde is het dubbel en dwars waard. Zo sereen en intiem is het binnen. Nog versterkt door de witte boekjes van handgeschept papier gemaakt door Lisette Durenkamp. De oude romaanse kleuren zijn hier overal te zien.
Wil je zelf aan de slag met dat goddelijke blauw? Synthetisch ultramarijn vind je in RAL 5002 en 5013. Zelf vind ik RAL 5007 en 5024 mooier. Weet wel dat de kleur op je plafond altijd 2 tinten donkerder oogt, dan op de kleurenwaaier.
Omdat de bouwmarkten nu helaas gesloten zijn, kan je ook het volgende doen: